Weekend Reads - 11 May 2025
Sự chuyển giao lãnh đạo tại Berkshire Hathaway từ Warren Buffett sang Greg Abel, nghệ thuật đầu tư, chu kỳ kinh doanh, Howard Marks, Monish Pabrai, Ken Griffin - Citadel, Popmart ...
Warren Buffett là một nhà đầu tư độc nhất vô nhị không thể thay thế, nhờ sự kết hợp đặc biệt giữa cá nhân xuất sắc, thời đại lịch sử đặc thù và cấu trúc tổ chức đầu tư độc đáo mà ông xây dựng tại Berkshire Hathaway. Những yếu tố này bao gồm niềm đam mê tột độ với thị trường chứng khoán, khả năng tích lũy và xử lý thông tin vượt trội, cũng như cơ hội được sinh ra và phát triển đúng thời điểm thuận lợi nhất cho ngành đầu tư. Ngoài ra, cấu trúc vận hành của Berkshire với các ưu điểm như không có áp lực dòng tiền lớn từ nhà đầu tư bên ngoài và không bị ảnh hưởng bởi các khoản chi phí quản lý thông thường đã tạo điều kiện để Buffett theo đuổi chiến lược đầu tư dài hạn thành công vượt trội mà khó ai có thể tái lập được.
Greg Abel được chỉ định kế nhiệm Warren Buffett làm CEO của Berkshire Hathaway vào cuối năm, đánh dấu bước chuyển mình lớn của tập đoàn sau hơn 60 năm gắn bó với "hào quang Buffett". Thách thức lớn nhất của Abel là duy trì sự phát triển vững mạnh cho một tập đoàn đa ngành đồ sộ mà không còn cái “chạm” cá nhân của Buffett và niềm tin đặc biệt mà ông gây dựng với cổ đông cùng thị trường. Tuy nhiên, Abel sẽ phát huy phong cách lãnh đạo riêng, dự kiến tập trung vào quản trị và mua bán sáp nhập, trao quyền nhiều hơn cho các quản lý đầu tư, trong bối cảnh cấu trúc Berkshire ngày càng dịch chuyển khỏi mô hình đầu tư truyền thống đơn thuần.
Greg Abel, người kế nhiệm được Warren Buffett đích thân chọn để dẫn dắt Berkshire Hathaway trong tương lai, được đánh giá là một nhà lãnh đạo có tính cách thân thiện, trí tuệ vượt trội và phong cách quản lý quyết liệt nhưng sâu sắc. Xuất thân giản dị, Abel xây dựng uy tín qua nhiều năm lãnh đạo lĩnh vực năng lượng của Berkshire, gây ấn tượng với khả năng kinh doanh, xử lý rủi ro và hiệu suất vượt trội, đồng thời giữ vững những giá trị truyền thống của công ty. Tuy nhiên, trong bối cảnh Berkshire Hathaway đối mặt với những thách thức mới và hiệu suất suy giảm so với trước đây, Abel sẽ phải dung hòa giữa duy trì văn hoá tự chủ truyền thống với việc siết chặt quản trị nhằm thúc đẩy hiệu quả và đáp ứng kỳ vọng về thành tích trong giai đoạn tiếp theo.
Warren Buffett đã xây dựng Berkshire Hathaway trở thành một trong những công ty giá trị nhất thế giới thông qua các khoản đầu tư chiến lược và những thương vụ mua bán doanh nghiệp, nhưng ông cũng không tránh khỏi những sai lầm nổi bật trong sự nghiệp. Qua các thương vụ thành công như Coca-Cola, BYD, MidAmerican Energy và những thất bại như Salomon Brothers, USAir và chính Berkshire Hathaway gốc, Buffett rút ra được nhiều bài học quý giá về triết lý đầu tư, quản trị rủi ro và sự phát triển tư duy qua thời gian. Chính từ các thành công lẫn thất bại này, Buffett đã định hình nên phong cách đầu tư dài hạn, tập trung vào chất lượng doanh nghiệp vượt trội và tinh thần học hỏi không ngừng trong suốt hơn sáu thập kỷ lãnh đạo.
Quyết định đầu tư của Warren Buffett vào Apple, bất chấp truyền thống tránh xa cổ phiếu công nghệ, đã trở thành thương vụ sinh lời lớn nhất của ông nhờ vào sự nhận thức linh hoạt, đánh giá thực tế về sự gắn bó của khách hàng và các tiêu chí lựa chọn đầu tư nghiêm ngặt. Buffett thừa nhận CEO Tim Cook đã giúp Berkshire kiếm được nhiều tiền và cho thấy việc sẵn sàng thay đổi quan điểm có giá trị như thế nào trong đầu tư; động thái này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu sâu thị trường mục tiêu và chọn lựa công ty có triển vọng ổn định dựa trên phân tích kỹ lưỡng.
Greg Abel sắp kế nhiệm Warren Buffett làm CEO của Berkshire Hathaway, đánh dấu một thời khắc quan trọng đối với tập đoàn này khi chuyển giao lãnh đạo từ vị CEO huyền thoại sang một nhà quản lý ưu tú với phong cách làm việc khác biệt. Trong khi Buffett nổi tiếng với khả năng đầu tư, lựa chọn cổ phiếu và mua lại doanh nghiệp, Abel được đánh giá cao nhờ khả năng quản lý chi tiết và tạo giá trị bền vững qua việc phát triển ngành năng lượng, cùng tư duy chiến lược theo hướng tài chính thận trọng. Với kế hoạch giữ lại một số đặc trưng của Buffett nhưng sẵn sàng hiện đại hóa và áp dụng mục tiêu vận hành nghiêm ngặt hơn, Abel hứa hẹn sẽ cân bằng giữa tự do cho các công ty con và việc phối hợp hiệu quả hơn để đảm bảo Berkshire tiếp tục phát triển thành công trong tương lai.
Nghiên cứu mới cho thấy đa số nhà đầu tư cá nhân mua cổ phiếu một cách bốc đồng, chỉ dành trung bình 6 phút để nghiên cứu trước khi giao dịch, chủ yếu tập trung vào biểu đồ giá ngắn hạn thay vì các chỉ số rủi ro hoặc nền tảng doanh nghiệp. Phần lớn nhà đầu tư ít khi xem xét các yếu tố quan trọng như biến động giá, lợi nhuận hay cổ tức, dẫn đến việc mua vào những cổ phiếu "nổi bật" trên truyền thông nhưng lại có xu hướng kém hiệu quả hơn thị trường. Các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư nên tránh đầu tư bốc đồng, tập trung vào việc nghiên cứu kỹ lưỡng và hạn chế giao dịch để cải thiện hiệu quả đầu tư.
John H. Patterson, người sáng lập National Cash Register Company, đã tiên phong trong cách tiếp cận chu kỳ kinh doanh bằng việc chuẩn bị trước cho khủng hoảng và đầu tư mạnh khi đối thủ cắt giảm chi phí, giúp công ty phát triển vượt trội sau mỗi giai đoạn suy thoái. Ông học được điều này từ cuốn sách của Samuel Benner và nhấn mạnh việc xây dựng nền tảng tài chính vững chắc, tránh nợ quá mức và ưu tiên tăng trưởng hơn lợi nhuận ngắn hạn. Bài học từ Patterson không chỉ áp dụng cho doanh nghiệp mà còn hữu ích cho các nhà đầu tư trong việc chuẩn bị và tận dụng cơ hội ở cả thời kỳ hưng thịnh lẫn suy thoái.
Tầm quan trọng của “slack” (dư địa, độ linh hoạt) đối với khả năng chống chịu và phát triển bền vững của cả cá nhân lẫn tổ chức trong bối cảnh thế giới đầy biến động. Dựa trên trải nghiệm cá nhân về sự phục hồi thần kinh sau phẫu thuật não và ví dụ từ tự nhiên, kinh doanh như Toyota hay hệ sinh thái thực vật, tác giả cho rằng tối ưu hóa cực đoan và loại bỏ dư địa sẽ làm giảm sức bền trước khủng hoảng, trong khi việc xây dựng dư địa, tùy chọn và mối quan hệ dự phòng mới là chìa khóa cho sự trường tồn, khả năng phục hồi và cả tận dụng cơ hội từ biến động. Bài viết kết luận, để tồn tại và phát triển trong một thế giới luôn bất ổn, các cá nhân và tổ chức nên chủ động tạo ra slack bằng cách giảm tối ưu hóa, duy trì các mối quan hệ, đa dạng hóa nguồn lực cũng như chừa ra khoảng cho nghỉ ngơi, thích ứng và đổi thay.
Nhiều người có xu hướng lo lắng quá mức về những sự kiện ít có khả năng xảy ra do bản năng tự nhiên và quá trình nhận thức của não bộ, dẫn đến việc đánh giá sai rủi ro và có thể đưa ra quyết định không hợp lý. Trong phỏng vấn cùng Giáo sư Craig Fox, vấn đề này được giải thích là hệ quả của sự chú ý không cân xứng dành cho những rủi ro nhỏ nhưng hậu quả lớn, và giải pháp là trải nghiệm trực tiếp hoặc mô phỏng xác suất các sự kiện hiếm giúp đưa ra lựa chọn hợp lý hơn. Lời khuyên dành cho đa số tình huống hằng ngày là duy trì "trung lập với rủi ro", cân nhắc xác suất thực tế thay vì cảm xúc, và chỉ nên mua bảo hiểm cho các rủi ro lớn, nhằm tránh lãng phí nguồn lực cho những khả năng hiếm hoi.
Bài viết chia sẻ về trải nghiệm xem các video của Drumeo, nơi những tay trống chuyên nghiệp được thử thách đánh những ca khúc nổi tiếng mà họ chưa từng nghe, nhấn mạnh bài học giá trị về "sự bớt đi" (subtraction) – đôi khi việc không làm hoặc lược bỏ cũng là cách để cải thiện và đạt hiệu quả tối ưu. Thông qua phản ứng chân thật của Jess Bowen khi chơi "Bulls on Parade" và nội dung sách "Subtract" của Leidy Klotz, tác giả nhận ra rằng bản năng con người thường muốn thêm vào mọi thứ, trong khi việc bớt đi đôi khi lại đem đến kết quả tốt hơn. Những trải nghiệm này không chỉ cho thấy bài học trong âm nhạc mà còn phù hợp với tư duy thiết kế, làm việc và cuộc sống hàng ngày.
Howard Marks, đồng sáng lập Oaktree Capital Management, chia sẻ về triết lý đầu tư dựa trên sự chính trực và kiểm soát rủi ro. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các giá trị chung và sự khiêm tốn trong đầu tư, đồng thời khuyến khích việc giáo dục và từ thiện như những phương tiện để tạo ra tác động tích cực.
Mohnish Pabrai chia sẻ về hành trình đầu tư, triết lý sống và những bài học từ các thất bại. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu bản thân, theo đuổi đam mê và cách quản lý tài chính thông minh. Cuộc trò chuyện cũng khám phá ý nghĩa của cuộc sống và cách để sống tốt hơn.
Ken Griffin, người sáng lập Citadel, chia sẻ về hành trình khởi nghiệp từ khi còn trẻ, tầm quan trọng của việc bán hàng và cách mà AI đang thay đổi ngành tài chính. Ông nhấn mạnh việc học hỏi không ngừng và tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ để phát triển sự nghiệp.
Cà chua, từ một loài cây dại nhỏ bé ở Nam Mỹ cách đây 80.000 năm, đã trải qua một hành trình thuần hóa, chọn giống kéo dài hàng thiên niên kỷ để trở thành một trong những thực phẩm phổ biến nhất thế giới hiện nay. Quá trình này bao gồm việc lai tạo nhằm tăng kích cỡ, năng suất và tính đồng nhất, nhiều lần khiến cà chua mất đi các đặc tính như vị ngọt hoặc đa dạng di truyền, cho đến khi công nghệ chỉnh sửa gene hiện đại – điển hình là CRISPR – giúp các nhà khoa học có thể phục hồi hoặc tăng cường những phẩm chất mong muốn. Cùng với việc giải mã bộ gene cà chua, nhờ vào tiến bộ khoa học, nhân loại đang mở ra kỷ nguyên tăng tốc cho việc tạo ra những giống cà chua mới với nhiều đặc điểm đa dạng chưa từng có.
Pop Mart, công ty đồ chơi thiết kế đến từ Trung Quốc, vừa đạt mức định giá thị trường vượt qua tổng giá trị của các nhà sản xuất nổi tiếng như Sanrio, Hasbro, và Mattel nhờ vào sự thành công của sản phẩm búp bê Labubu và mô hình kinh doanh hộp mù. Sự bùng nổ doanh số, đặc biệt ở Bắc Mỹ và Đông Nam Á, đã tạo ra làn sóng văn hóa mới cho nhóm khách hàng “kidult” trưởng thành, đẩy doanh thu Pop Mart tăng vọt dù ngành công nghiệp đồ chơi đối mặt với thách thức lớn từ thuế quan mới. Bất chấp rủi ro thương mại, Pop Mart vẫn duy trì vị thế vững chắc nhờ vào chiến lược định giá hướng tới thị trường đồ sưu tập cao cấp và sức hút lan rộng trên toàn cầu.
Nghiên cứu của Esteban Rossi-Hansberg và Jialing Zhang thuộc Đại học Chicago đã tận dụng nhiều nguồn dữ liệu khác nhau như GDP quốc gia, ảnh chụp ban đêm từ vệ tinh, mật độ dân số và phát thải khí nhà kính để ước tính GDP cùng tốc độ tăng trưởng kinh tế ở độ phân giải cực cao, cho phép phân tích tác động kinh tế tại mức độ địa phương một cách chi tiết. Kết quả cho thấy các trung tâm kinh tế lớn như London, Paris hay Moscow cùng các khu vực công nghiệp hoặc du lịch là động lực phát triển chính của quốc gia, trong khi các khu vực có mức tăng trưởng kinh tế hậu Covid cao thường là những nơi từng chịu tác động mạnh bởi đại dịch. Bộ dữ liệu và bản đồ này hứa hẹn hỗ trợ chính phủ đánh giá hiệu quả chính sách và các cú sốc kinh tế với độ chính xác địa phương cao.
Sự phức tạp và những rủi ro tiềm ẩn trong kế toán đầu tư giữa các công ty (intercorporate investments) khi đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp, đặc biệt là sự ảnh hưởng của các phương pháp ghi nhận kế toán khác nhau (giá gốc/giá trị hợp lý, phương pháp vốn chủ sở hữu, hợp nhất toàn phần) lên lợi nhuận, dòng tiền và các chỉ số định giá then chốt như EBITDA. Tác giả minh họa bằng các ví dụ cụ thể từ Alphabet (Google) với khoản lãi chưa thực hiện khi đầu tư vào SpaceX, cũng như trường hợp Kelly Partners - đơn vị thường xuyên hợp nhất kết quả tài chính không hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của mình, tạo ra ảo ảnh về khả năng sinh lời và mức độ rủi ro thông qua các số liệu bị thổi phồng. Bài viết nhấn mạnh nhà đầu tư cần hết sức cảnh giác, kiểm tra kỹ các thuyết minh và thực hiện điều chỉnh để đánh giá đúng bản chất tài chính của doanh nghiệp.